𝐒𝐮̛́𝐜 𝐤𝐡𝐨𝐞̉ 𝐥𝐚̀ 𝐦𝐨̣̂𝐭 𝐪𝐮𝐚́ 𝐭𝐫𝐢̀𝐧𝐡 𝐥𝐢𝐞̂𝐧 𝐭𝐮̣𝐜, 𝐤𝐡𝐨̂𝐧𝐠 𝐜𝐨́ 𝐜𝐨𝐧 đ𝐮̛𝐨̛̀𝐧𝐠 𝐭𝐚̆́𝐭, 𝐝𝐮̀ 𝐧𝐠𝐮̛𝐨̛̀𝐢 đ𝐚𝐧𝐠 𝐤𝐡𝐨𝐞̉ 𝐦𝐚̣𝐧𝐡 𝐡𝐚𝐲 𝐧𝐠𝐮̛𝐨̛̀𝐢 𝐨̂́𝐦 𝐲𝐞̂́𝐮 𝐛𝐞̣̂𝐧𝐡 𝐭𝐚̣̂𝐭 𝐯𝐚̀ 𝐮𝐧𝐠 𝐭𝐡𝐮̛ đ𝐞̂̀𝐮 𝐭𝐡𝐮̛̣𝐜 𝐬𝐮̛̣ 𝐜𝐚̂̀𝐧 𝐜𝐡𝐮́ 𝐲́ đ𝐞̂́𝐧 𝐥𝐨̂́𝐢 𝐬𝐨̂́𝐧𝐠 𝐥𝐚̀𝐧𝐡 𝐦𝐚̣𝐧𝐡 𝐜𝐚̉ 𝐭𝐡𝐞̂̉ 𝐜𝐡𝐚̂́𝐭 𝐥𝐚̂̃𝐧 𝐭𝐢𝐧𝐡 𝐭𝐡𝐚̂̀𝐧.
Sau khi kênh youtube của tôi phát sóng chương trình “Hiểu đúng về ung thư”, nhiều bệnh nhân ung thư đã hỏi tôi về chế độ ăn uống, sinh hoạt và làm việc.
Không chỉ bệnh nhân ung thư, mà tất cả mọi người, đều cần duy trì thói quen sống lành mạnh cả thể chất và tinh thần. Để nói về lối sống lành mạnh sẽ rất dài. Nhưng cuộc sống của chúng ta mỗi ngày, từ khi thức dậy cho đến lúc đi ngủ, một ngày của con người không gì khác là ngủ, ăn, đi làm và tập thể dục.
Tôi đã viết rất nhiều về thói quen sống lành mạnh.
Nhưng bài viết hôm nay, tôi ưu tiên hơn với những người có thể trạng mong manh, như người ốm yếu, vừa mổ xong một thời gian, bị mắc bệnh mãn tính, bệnh hiểm nghèo, bị ung thư; những người này dễ bị mắc thêm bệnh tật nếu không biết duy trì cuộc sống tốt.
Những thói quen sinh hoạt nào cần duy trì?
Tôi sẽ bắt đầu bằng việc ngủ, làm việc và sinh hoạt, chế độ ăn uống.
𝐍𝐆𝐔̉
1. Ngủ sớm dậy sớm: Nên ngủ trước 10 giờ, cùng lắm là 11 giờ, dậy sớm trước 6 giờ, cùng lắm là 7 giờ.
2. Tắm nước nóng trước khi đi ngủ: Tắm nước nóng trước ngủ 30 phút đến 1 tiếng, nước nóng già một chút, nó giúp giãn các mạch máu ngoài da, từ đó hạ nhiệt độ bề mặt da, giúp tăng tiết melatonin trên não để chìm sâu vào giấc ngủ. Cũng có thể ngâm chân vào nước nóng trước khi đi ngủ.
3. Không uống quá nhiều nước trước khi đi ngủ, vì uống nước nhiều dễ tiểu đêm, hoặc buồn tiểu, làm ảnh hưởng giấc ngủ. Đặc biệt không uống các chất kích thích như nước trà, cà phê, dẫn đến mất ngủ.
4. Tránh vận động cường độ cao trước khi ngủ: Không tập thể dục mạnh, vì như thế sẽ kích thích, gây mất ngủ.
5. Tránh hoạt động trí óc trước khi ngủ, ví dụ như đọc sách, đọc những kiến thức phải vận dụng chất xám, tránh suy nghĩ những việc phức tạp, để não không bị kích thích gây mất ngủ.
6. Phòng ngủ đảm bảo tối: Không bật đèn ngủ, cửa sổ phải có rèm che, vì ánh sáng sẽ gây mất ngủ hoặc làm cho giấc ngủ không sâu. Chú ý cách âm tốt cho phòng ngủ.
7. Nên ngủ trưa, vì giấc ngủ ngắn sẽ giải toả sự căng thẳng buổi sáng và cải thiện năng lượng buổi chiều. Thời gian ngủ trưa chỉ nên 10 – 20 phút, nếu kéo dài hơn dễ gây mệt mỏi uể oải buổi chiều, lảo đảo vào buổi tối.
8. Tránh rơi vào vòng luẩn quẩn ăn nhiều và thiếu ngủ, vì thiếu ngủ sẽ ăn nhiều, ăn nhiều trước khi ngủ sẽ thiếu ngủ.
9. Duy trì thói quen đi ngủ và thức dậy đều đặn: Buổi tối đến giờ nên đi ngủ, buổi sáng nên thức dậy đúng giờ cho dù đêm hôm trước ngủ muộn hoặc không ngủ được và sáng vẫn đang buồn ngủ thì vẫn cứ thức dậy, chứ đừng nằm trên giường, buổi trưa chợp mắt một lát, nên duy trì thói quen như vậy.
10. Nếu thường xuyên ngủ ngáy sẽ không tốt: Đặc biệt là ngủ ngáy, sau khi thức dậy đau mỏi cổ, đau đầu, mệt mỏi và buồn ngủ, thì đây không phải là giấc ngủ ngon. Người bị u tuyến ức có thể yếu cơ, nhược cơ, cũng gây ngủ ngáy. Có thể gối cao đầu một chút, nằm nghiêng, dùng gối ôm để giữ tư thế nghiêng hơi sấp để khắc phục ngủ ngáy. Tập thở đúng cách, duy trì thể chất không mệt mỏi và tinh thần tốt cũng sẽ khắc phục ngủ ngáy.
𝐋𝐀̀𝐌 𝐕𝐈𝐄̣̂𝐂 𝐕𝐀̀ 𝐒𝐈𝐍𝐇 𝐇𝐎𝐀̣𝐓
1. Đừng tạo áp lực cho bản thân, căng thẳng sẽ làm ảnh hưởng tới hệ miễng dịch, ức chế miễn dịch, sẽ không tốt cho người bị ung thư.
2. Làm việc nhẹ nhàng phù hợp với sức khoẻ: Những công việc có tính thiền rất cao, như đi chợ chuẩn bị cho bữa ăn, nấu ăn, dọn dẹp nhà cửa. Trong đơn thuốc dành cho bệnh nhân ung thư hay các bệnh mãn tính bác sĩ phương Tây hay kê những việc này.
3. Không nên xem máy tính liên tục quá một tiếng.
4. Chú ý uống nhiều nước: Nên uống hơn 2 lít nước mỗi ngày, tương đương với 8 cốc nước, tức là uống nước chia làm 8 lần, không đợi khát mới uống. Cách đánh giá đã uống đủ nước hay chưa dựa vào hai dấu hiệu: một là không khát, hai là nước tiểu trong hoặc ánh màu vàng nhạt.
5. Giữ tư thế cột sống sinh lí: Lấy tư thế ngồi bàn máy tính làm chuẩn, thì mắt và bờ trên máy tính song song với mặt đất hoặc song song với trần nhà, đầu giữ thẳng và vuông góc với trần, cột sống lưng thẳng và dựa vào ghế sau, đùi song song với mặt đất, cẳng chân vuông góc với đùi, bàn chân tiếp với chân bàn có thể ở góc 10 độ so với mặt đất.
6. Đừng ngồi yên: Tốt nhất là không ngồi yên liên tục 30 phút, có thể đứng dậy đi lại, hoặc sử dụng một số tư thế ngồi văn phòng.
7. Nhiệt độ phòng nên trên 27 độ C, nếu dùng máy lạnh thì chú ý độ ẩm phù hợp, đừng để bị khô quá.
8. Chưa có bằng chứng về đau khớp với quần áo, nhưng bác sĩ vẫn khuyên nên mặc quần áo dài ống nhất là vào mùa đông, để giữ khớp không bị nóng lạnh thất thường.
𝐀̆𝐍 𝐔𝐎̂́𝐍𝐆 (𝐮̛𝐮 𝐭𝐢𝐞̂𝐧 𝐡𝐚̀𝐧𝐠 đ𝐚̂̀𝐮)
1. Ăn uống = Năng lượng + Vi chất: Không để tình trạng đói năng lượng, cũng không để xảy ra đói vi chất, đặc biệt không được đói cả hai. Năng lượng như đạm là rất cần thiết với cơ thể người bị ung thư. Vi chất là cực kì quan trọng, gồm các vitamin, canxi, magie, kẽm, sắt…, vi chất để tăng cường hệ miễn dịch, phải chú ý bổ sung đầy đủ, tôi có những bài viết trên Fanpage, cũng sẽ lần lượt nói trên kênh youtube này.
2. Đừng ăn quá nhiều: Dù người bị ung thư hay đang khoẻ mạnh, chỉ ăn 70% chứ đừng ăn no, luôn để bụng thòm thèm một chút.
3. Nước hầm xương không thực sự bổ dưỡng: Thịt gà và sườn khá bổ dưỡng, nên chú ý hai thực phẩm này, để tăng cường dinh dưỡng.
4. Tinh bột không ăn quá nhiều hay quá ít: Chú ý là, cơm hay mì đều như nhau, cũng là tinh bột, đừng ăn quá nhiều mà cũng đừng tránh không ăn ít nào.
5. Ăn ba bữa mỗi ngày: Phải kiểm soát cân nặng, kiểm soát đường huyết, nhưng vẫn nên duy trì 3 bữa mỗi ngày.
6. Đừng tin tưởng mù quáng thực phẩm chức năng là thần dược, cứ đi chợ, nấu nướng ăn uống với khẩu phần ăn cân đối. Uống thêm vitamin tổng hợp, canxi và magie, kẽm, vitamin D, căn cứ khẩu phần ăn để bổ sung các viên uống cho đủ vi chất.
7. Không ăn quá nhiều dầu mỡ, đồ chiên rán.
8. Đừng bị rơi vào bẫy ăn kiêng: Trên internet có rất nhiều cái bẫy ăn kiêng, nên cẩn thận, người bị ung thư cần ăn uống đủ chất, kiểm soát cân nặng và đường huyết, mỡ máu./.
