𝐓𝐨̂𝐢 đ𝐢 𝐤𝐡𝐚́𝐦 𝐬𝐮̛́𝐜 𝐤𝐡𝐨𝐞̉, 𝐬𝐢𝐞̂𝐮 𝐚̂𝐦 𝐯𝐚̀ đ𝐢𝐞̣̂𝐧 𝐭𝐢𝐦 𝐛𝐢̣ 𝐡𝐨̛̉ 𝐯𝐚𝐧 𝟐 𝐥𝐚́ 𝐯𝐚̀ 𝟑 𝐥𝐚́ 𝐧𝐡𝐞̣, 𝐭𝐨̂𝐢 đ𝐚𝐧𝐠 𝐫𝐚̂́𝐭 𝐥𝐨 𝐥𝐚̆́𝐧𝐠…
Đối với những người không có kiến thức về y tế, một số từ phổ biến trong báo cáo khám sức khỏe đặc biệt, lại có khả năng gây hoảng sợ. Ví dụ, khi nhìn thấy kết quả siêu âm tim “hở van 2 lá và 3 lá nhẹ”, phản ứng đầu tiên của hầu hết mọi người là: Tim tôi có vấn đề gì à? Sau đó, họ sẽ đi hết viện này đến viện khác, siêu âm chụp chiếu và xét nghiệm, rồi khám giáo sư tiến sĩ trong tâm trạng lo lắng và hồi hộp.
Hôm nay tôi sẽ giải thích những điều về van tim.
Trước khi nói về chuyên môn, tôi xin gửi lời cám ơn độc giả đã ủng hộ kênh youtube “Bác sĩ Trần Văn Phúc Official”, đến thời điểm hiện tại kênh đã có những con số thật ấn tượng.
– Thời gian ra mắt kênh: 6 tuần
– Đăng kí theo dõi: 10.000 người
– Số video: 6
– Số lượt xem: 286.000 lượt
– Thời gian xem: 72.500 giờ
– Video nhiều lượt xem nhất: 106.000 lượt
– Tổng số bình luận: 1400
– Tổng số lượt thích: 8.530 lượt
Mặc dù đó không phải là những con số lớn với các Youtuber, những với tôi, thì đây là những con số động viên tôi rất nhiều trong nỗ lực hạn chế của mình, xin được cám ơn sự ủng hộ của các bạn!
𝐍𝐡𝐢𝐞̂̀𝐮 𝐛𝐚̣𝐧 𝐱𝐞𝐦 𝐤𝐞̂𝐧𝐡 𝐲𝐨𝐮𝐭𝐮𝐛𝐞 𝐱𝐨𝐧𝐠 𝐠𝐮̛̉𝐢 𝐜𝐡𝐨 𝐭𝐨̂𝐢 𝐧𝐡𝐮̛̃𝐧𝐠 𝐜𝐚̂𝐮 𝐡𝐨̉𝐢: 𝐊𝐞̂́𝐭 𝐪𝐮𝐚̉ 𝐬𝐢𝐞̂𝐮 𝐚̂𝐦 𝐭𝐢𝐦 “𝐡𝐨̛̉ 𝐯𝐚𝐧 𝐡𝐚𝐢 𝐥𝐚́ 𝐧𝐡𝐞̣ – 𝐡𝐨̛̉ 𝐯𝐚𝐧 𝐛𝐚 𝐥𝐚́ 𝐧𝐡𝐞̣”,𝐯.𝐯., 𝐭𝐡𝐢̀ 𝐜𝐨́ 𝐯𝐚̂́𝐧 đ𝐞̂̀ 𝐠𝐢̀ 𝐤𝐡𝐨̂𝐧𝐠? 𝐍𝐠𝐮𝐲 𝐡𝐢𝐞̂̉𝐦 𝐧𝐡𝐮̛ 𝐭𝐡𝐞̂́ 𝐧𝐚̀𝐨? 𝐂𝐨́ 𝐜𝐚̂̀𝐧 đ𝐢𝐞̂̀𝐮 𝐭𝐫𝐢̣ 𝐠𝐢̀ 𝐤𝐡𝐨̂𝐧𝐠?
Để trả lời những câu hỏi này, đầu tiên, các bạn hãy tìm hiểu cấu tạo và chức năng của van tim.
Về cấu trúc, trái tim có kích thước tương đương với nắm tay của chính bạn, có hình quả lê ngược, rộng ở phía trên và hẹp ở phía dưới.
Tim có tổng cộng 4 buồng, được chia thành các phần trái và phải: tâm nhĩ trái và tâm thất trái từ trên xuống dưới, tâm nhĩ phải và tâm thất phải từ trên xuống dưới.
Mỗi người có chiếc 4 van trong tim, được sử dụng để kiểm soát lưu lượng máu trong tim, đó là: van hai lá , van ba lá, van động mạch chủ và van động mạch phổi.
Để hiểu chức năng của các van này, trước tiên chúng ta hãy xem lại quá trình tuần hoàn máu của cơ thể.
Dưới tác động của sự co và giãn của bốn buồng tim, máu chảy liên tục trong tim và hệ thống mạch máu, để thực hiện vòng tuần hoàn hệ thống và tuần hoàn phổi.
• Tuần hoàn hệ thống: Tâm thất trái co bóp bơm máu đỏ vào động mạch chủ, từ động mạch chủ máu đến các nhánh của nó ở các cấp, đến các mao mạch ở tất cả các bộ phận của cơ thể để trao đổi vật chất và trao đổi khí trong mô, rồi từ mô máu đen qua tĩnh mạch ở tất cả các cấp, và cuối cùng nhập vào phần trên cơ thể và tĩnh mạch chủ dưới, trở về tâm nhĩ phải.
• Tuần hoàn phổi: Tâm thất phải co bóp và bơm máu đen tĩnh mạch vào động mạch phổi, rồi đến mạng lưới mao mạch xung quanh phế nang để trao đổi khí, máu đỏ qua các tĩnh mạch phổi ở mọi tầng và được bơm vào tâm nhĩ trái.
Trong quá trình tuần hoàn hệ thống và tuần hoàn phổi, van tim có chức năng giống như một chiếc van trên sông, bằng cách mở và đóng, nó đảm bảo máu có thể chảy theo một chiều. Nói cách khác, van tim chỉ có thể mở và đóng theo một hướng cụ thể để đảm bảo máu không chảy ngược trở lại sau khi máu đi qua van.
Van 2 lá và van 3 lá có nghĩa đen là: Van 2 lá đảm bảo máu chảy theo chiều từ tâm nhĩ trái đến tâm thất trái. Van 3 lá đảm bảo máu chảy theo chiều từ tâm nhĩ phải về tâm thất phải.
Như vậy, van 2 lá và van 3 lá có chức năng một chiều, cho phép máu chỉ chảy từ hướng này sang hướng khác chứ không chảy ngược lại. Khi xảy ra hở van 2 lá và van 3 lá có nghĩa là khi tim co bóp, van đóng không đúng cách, tức là bị hở, khiến máu từ tâm thất trái phụt ngược về nhĩ trái gọi là hở van 2 lá, hoặc máu phụt ngược từ thất phải về nhĩ phải gọi là hở van 3 lá.
Số lượng hoặc mức độ nghiêm trọng của tình trạng phụt ngược máu trong tim phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng suy yếu khả năng đóng kín của mỗi van.
Hở van tim được phân 3 loại: nhẹ, trung bình, nặng.
① 𝑯𝒐̛̉ 𝒗𝒂𝒏 2 𝒍𝒂́ 𝒉𝒐𝒂̣̆𝒄 3 𝒍𝒂́ 𝒎𝒖̛́𝒄 đ𝒐̣̂ 𝒏𝒉𝒆̣.
Tình trạng hở van 2 lá hoặc 3 lá mức độ nhẹ, có thể xảy ra ở người bình thường khoẻ mạnh, hoặc do van tim có sự thoái hoá ở mức độ nhẹ theo thời gian, nói chung đây không phải là bệnh tim, không gây ra triệu chứng nên không cần điều trị, không cần hạn chế sinh hoạt hàng ngày.
Siêu âm tim màu, việc phát hiện hở van 2 lá và 3 lá mức độ nhẹ là khá phổ biến, gặp khoảng 60 đến 70% số người khoẻ mạnh.
Vì thế, khi thấy kết quả siêu âm tim màu kết luận “hở van hai lá mức độ nhẹ – hở van ba lá mức độ nhẹ”, nếu không kèm theo các bệnh tim cấu trúc, thì bạn yên tâm, chỉ việc khám sức khoẻ định kì là được.
② 𝑯𝒐̛̉ 𝒗𝒂𝒏 𝒉𝒂𝒊 𝒍𝒂́ 𝒎𝒖̛́𝒄 đ𝒐̣̂ 𝒕𝒓𝒖𝒏𝒈 𝒃𝒊̀𝒏𝒉 𝒉𝒐𝒂̣̆𝒄 𝒏𝒂̣̆𝒏𝒈.
Hở van 2 lá mức độ trung bình hoặc nặng, đây là trường hợp bệnh lí van 2 lá, thường có các triệu chứng như khó thở khi hoạt động thể chất hoặc khi nằm vào ban đêm, mệt mỏi sau khi hoạt động nhiều, ho vào ban đêm hoặc khi nằm, phù nề bàn chân và mắt cá chân.
Hở van hai lá nghiêm trọng cũng có thể dẫn đến phì đại tâm nhĩ trái và tâm nhĩ phải. Tình trạng này có thể gây ra cảm giác nhịp tim nhanh, dẫn đến rung tâm nhĩ, một loại rối loạn nhịp tim. Sau này sẽ có các triệu chứng như mệt mỏi, yếu ớt ở chi dưới, sưng tấy ở bàn chân, cẳng chân và bụng.
③ 𝑯𝒐̛̉ 𝒗𝒂𝒏 𝒃𝒂 𝒍𝒂́ 𝒎𝒖̛́𝒄 đ𝒐̣̂ 𝒗𝒖̛̀𝒂 𝒉𝒐𝒂̣̆𝒄 𝒏𝒂̣̆𝒏𝒈: Đây cũng là tình trạng bệnh lí van ba lá, sẽ gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, chán ăn, gan căng và đau, chướng bụng và phù nề chi dưới. Hơn nữa, hở van ba lá nghiêm trọng sẽ dẫn đến tăng tải thất phải, phì đại bù trừ và dễ xảy ra suy tim phải.
𝐍𝐠𝐮𝐲𝐞̂𝐧 𝐧𝐡𝐚̂𝐧 𝐡𝐨̛̉ 𝐯𝐚𝐧 𝐭𝐢𝐦 𝐛𝐞̣̂𝐧𝐡 𝐥𝐢́.
Hở van tim bệnh lý được chia làm 2 loại: bẩm sinh và mắc phải.
𝑯𝒐̛̉ 𝒗𝒂𝒏 𝒕𝒊𝒎 𝒃𝒂̂̉𝒎 𝒔𝒊𝒏𝒉.
Hở van tim bẩm sinh có nghĩa là chứng loạn sản bẩm sinh của van, bao gồm hẹp, cong, sa van và biến dạng. Ví dụ, biến dạng van động mạch chủ hai lá chỉ có hai lá van, dễ gây hở khi đóng; còn có biến dạng van ba lá, trong đó các phần gắn của ba lá van không nằm trên cùng một mặt phẳng, nên khi đóng lại chắc chắn sẽ có khe hở gây trào ngược.
𝑯𝒐̛̉ 𝒗𝒂𝒏 𝒕𝒊𝒎 𝒎𝒂̆́𝒄 𝒑𝒉𝒂̉𝒊.
Hở van tim mắc phải thường gặp nhất do bệnh thấp khớp và thoái hóa van ở người cao tuổi. Ngoài ra, do thiếu máu cục bộ cơ tim và các nguyên nhân khác, các dây chằng hoặc cơ kéo các lá van bị giãn hoặc thậm chí bị gãy. Khi các lá van được mở ra, thiếu các thiết bị cố định tương ứng và chúng không thể căn chỉnh tốt trên một thiết bị cố định. phẳng, cũng có thể gây trào ngược.
• Hở van tim do thấp chủ yếu là do nhiễm liên cầu khuẩn, khiến van bị biến dạng, khi đóng lại không đóng được dẫn đến suy yếu.
• Thoái hóa van tim ở người cao tuổi đề cập đến sự thoái hóa và xơ hóa ở mô liên kết của van tim khi tuổi tác tăng lên, khiến van dày lên, cứng lại, biến dạng và lắng đọng muối canxi, dẫn đến hở van tim.
𝐕𝐞̂̀ đ𝐢𝐞̂̀𝐮 𝐭𝐫𝐢̣ 𝐛𝐞̣̂𝐧𝐡 𝐯𝐚𝐧 𝐭𝐢𝐦.
Hiện nay có 3 phương pháp điều trị lâm sàng chính: phẫu thuật cắt xương ức truyền thống, phẫu thuật xâm lấn tối thiểu (vết mổ nhỏ) và điều trị can thiệp van tim qua ống thông. Các bác sĩ lâm sàng sẽ áp dụng các phương pháp khác nhau như sửa chữa van, thay thế hoặc phẫu thuật xâm lấn tối thiểu qua ống thông tùy theo tình huống khác nhau của bệnh nhân. Hiện đã có những công nghệ và sản phẩm rất trưởng thành trên thị trường.
𝐓𝐨́𝐦 𝐥𝐚̣𝐢 𝐥𝐚̀: Nhiều người sẽ thấy van 2 lá hay van 3 lá bị hở nhẹ khi khám sức khỏe định kì. Trên thực tế, không cần phải lo lắng về tình trạng này. Suy cho cùng, van tim không thể đóng hoàn toàn, nên hở nhẹ là không sao, thỉnh thoảng có hiện tượng hở nhẹ là bình thường, nó thuộc về hở van sinh lí, chỉ cần khám sức khoẻ định kì là đủ.
𝑪𝒖𝒐̂́𝒊 𝒄𝒖̀𝒏𝒈, 𝒕𝒐̂𝒊 𝒙𝒊𝒏 𝒏𝒉𝒂̂́𝒏 𝒎𝒂̣𝒏𝒉 𝒎𝒐̣̂𝒕 𝒍𝒂̂̀𝒏 𝒏𝒖̛̃𝒂, 𝒓𝒂̆̀𝒏𝒈 𝒕𝒓𝒂́𝒊 𝒕𝒊𝒎 𝒌𝒉𝒐̂𝒏𝒈 𝒑𝒉𝒂̉𝒊 𝒍𝒂̀ 𝒄𝒉𝒖𝒚𝒆̣̂𝒏 𝒏𝒉𝒐̉, 𝒗𝒊𝒆̣̂𝒄 𝒌𝒉𝒂́𝒎 𝒔𝒖̛́𝒄 𝒌𝒉𝒐̉𝒆 đ𝒊̣𝒏𝒉 𝒌𝒊̀ 𝒍𝒂̀ 𝒓𝒂̂́𝒕 𝒒𝒖𝒂𝒏 𝒕𝒓𝒐̣𝒏𝒈, 𝒏𝒉𝒖̛𝒏𝒈 𝒔𝒊𝒆̂𝒖 𝒂̂𝒎 𝒕𝒉𝒂̂́𝒚 𝒉𝒐̛̉ 𝒗𝒂𝒏 2 𝒍𝒂́ 𝒉𝒂𝒚 𝒗𝒂𝒏 3 𝒍𝒂́ 𝒎𝒖̛́𝒄 đ𝒐̣̂ 𝒏𝒉𝒆̣ 𝒕𝒉𝒊̀ đ𝒖̛̀𝒏𝒈 𝒍𝒐 𝒍𝒂̆́𝒏𝒈 𝒈𝒊̀./.
